Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Czeczotka brązowa (Acanthis cabaret)
Systematyka
Rząd: wróblowe (Passeriformes)
Rodzina: łuszczakowate, ziarnojady (Fringillidae)
Gatunek: czeczotka brązowa (Acanthis cabaret)
Charakterystyka/morfologia
Systematyka gatunku jest kwestią sporną, czasami jest klasyfikowany jako podgatunek czeczotki zwyczajnej (Acanthis flammea ). Został zakwalifikowany jako odrębny gatunek przez Brytyjską Unie Ornitologiczną, a także kraje skandynawskie. Jest najmniejszym przedstawicielem czeczotek. Długość ciała 11,5-12,5 cm, waga 9-12 g, rozpiętość skrzydeł 20-22,5 cm. W ubarwieniu przeważa ciemniejszy brązowy odcień. Samce są przeważnie brązowe z ciemniejszymi smugami na spodzie ciała. Pióra na głowie z czarno-brązowymi brzegami. Czerwona plama na czole, a na brodzie czarna. W okresie godowym na głowie i piersi pojawia się różowy odcień. Dziób jest krótki, stożkowaty i bardzo spiczasty, z ciemną końcówką. Boki płowożółte z ciemnymi smugami, a brzuch i osłony pod ogonem białawe. Na skrzydle znajdują się dwa białe paski. Samice mają także czerwone czoło ale nigdy nie pojawia się u nich różowy odcień na piersi, mają też mniej smug na bokach. Młode nie mają czerwonego upierzenia, brakuje im też czarnej plamki wokół dzioba.
Biotop/preferencje pokarmowe
Pierwotny zasięg występowania gatunku ograniczał się do Irlandii, północnej części Wielkiej Brytanii i Alp. W ostatnich dziesięcioleciach zasięg znacznie się rozszerzył, obejmując wybrzeża Morza Północnego, północno – wschodnią Francję, północne Niemcy, Danię, południową Norwegię i południowo-zachodnią Szwecję. Populacja alpejska rozszerzyła swój zasięg na wschód, sięgając do Słowacji, południowej Polski i północnej Rumunii. W 1862 gatunek został sprowadzony do Nowej Zelandii, skąd rozprzestrzenił się na przybrzeżne wyspy oraz południowe wyspy Australii. Jest migrantem na krótkie odległości, w czasie ostrych zim ptaki przemieszczają się południe, docierając nawet na Półwysep Iberyjski, w Alpach przenoszą się na niżej położone tereny, jednak wiele ptaków spędza zimę na terenie lęgowym. Prawdopodobnym czynnikiem sprzyjającym rozprzestrzenianiu się europejskiej populacji, jest wzrost udziału drzew iglastych w drzewostanach leśnych. Zamieszkuje otwarta lasy, zarośla, pola uprawne i wydmy. Jest to ptak towarzyski, który zwykle żeruje w stadach. Pożywienie stanowią głównie nasiona brzozy, olchy i traw. Zjada także owady, pąki liści i drobne owoce.
Rozwój osobniczy
Ptaki łączą się w pary późną zimą. Okres rozrodczy trwa od kwietnia do lipca. Zwykle wyprowadzają dwa lęgi. Często kilka par gniazduje blisko siebie tworząc luźną kolonię. Gniazdo buduje samica, nisko na drzewie lub krzewie. Ma ono kształt kielicha, zbudowane jest z gałązek i łodyg roślin, wyścielone mchem, trawą, liśćmi, piórami i sierścią. Samica składa od dwóch do siedmiu jaj. Jaja są niebieskawe lub zielonkawe z czerwonymi lub brązowymi plamami i smugami. Wysiadywanie przez samicę trwa 12 do 15 dni, samiec w tym czasie dostarcza jej pożywienie. Młode są karmione przez oboje rodziców. Opuszczają gniazdo po 9-15 dniach.
Status gatunku
Międzynarodowa organizacja BirdLife International nie wymienia oddzielnie czeczotki brązowej spośród innych przedstawicieli gatunku. Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.
Przygotował: Jan Ławicki
Źródła.
Ptaki Polski tom 1 i 2 - Andrzej G. Kruszewicz - Multico Oficyna Wydawnicza 2010
Ptaki Polski - Dominik Marchowski - Wydawnictwo SBM Sp.z.o.o 2015
Przewodnik Collinsa Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego - Lars Svenson - Multico Oficyna Wydawnicza
Rzadkie Ptaki Polski – Tadeusz Stawarczyk, Tomasz Cofta, Zbigniew Kajzer, Jan Lontkowski, Arkadiusz Sikora – Agencja Reklamowo – Wydawnicza Studio B&W Wojciech Janecki 2017
Internet: Avibase, HBW Alive, Wikipedia