Charakterystyka/ morfologia

Płaskonos (Anas clypeata)

Systematyka
rząd: blaszkodziobe (Anseriformes)
rodzina: kaczkowate (Anatidae)
gatunek: Płaskonos (Anas clypeata)

Charakterystyka/ morfologia
Nieco mniejszy od krzyżówki, choć sprawia wrażenie cięższego i wyróżnia się wśród innych kaczek charakterystycznym dużym dziobem Łyżkowato rozszerzonym na końcu.. Samiec w upierzeniu godowym od października do czerwca ma ciemnozielona głowę, białą szyję i pierś oraz barkówki, kasztanowy brzuch i boki ciała. Samica i młode mają upierzenie rudawobrązowe z ciemnymi wzorami i szarawe pokrywy skrzydłowe. Samiec w upierzeniu spoczynkowym , od czerwca do sierpnia , jest podobnie ubarwiony, lecz ma pokrywy skrzydłowe niebieskoszare. U obu płci przód skrzydeł ma barwę jasnoniebieską, a lusterko, zieloną. Lata szybko. W locie ma ciemny brzuch i białe pokrywy podskrzydłowe. Samce maja żółte tęczówki. Głośno kwacze, lecz czyni to rzadko. Długość ciała 44 do 52 cm, rozpiętość skrzydeł 70 do 84 cm, waga 0, 5 do 1 kg. Odlot ostatnich ptaków na zimowiska na początku grudnia, powrót w marcu.

Biotop/ preferencje pokarmowe
W czasie lęgów można go spotkać na zalewowych łąkach, torfowiskach, starorzeczach, stawach rybnych i płytkich jeziorach w dolinach rzek. Poza okresem lęgowym można go spotkać także na akwenach innego typu. Na lądzie przebywa w pobliżu wody. Można go zaobserwować w roślinności brzegowej lub na wodzie. Żywi się planktonem , niewielkimi stworzeniami wodnymi oraz nasionami roślin. Duży dziób służy im do odcedzania zawiesiny pokarmu unoszącej się na powierzchni wody. Podczas żerowania ptaki często trzymają się w parach , zanurzają głowę w wodzie i kręcą się razem w miejscu, aby wzbudzić ruch wody i spowodować wypłynięcie pożywienia na powierzchnie. Mogą też zanurzać całą przednią część ciała, stając słupka, z nogami sterczącymi w powietrzu, jak również nurkować.

Rozwój osobniczy
Gniazduje na zalewowych łąkach, torfowiskach, starorzeczach, stawach rybnych i płytkich jeziorach w dolinach rzek. Podczas toków samiec zatacza koła wokół samicy, wyciągając do niej szyję. Samica zakłada gniazdo do ziemi, z reguły blisko wody, wśród roślinności. Buduje je z traw i liści i wyściela puchem. 6 do 14 żółtawych jaj wysiadywane są przez 23 dni przez samicę. Samiec niekiedy przebywa w pobliżu gniazda w początkowej fazie inkubacji. Pisklęta opuszczają gniazdo wkrótce po wylęgu i przebywają pod opieką samicy . Młode uzyskują samodzielność po 40 dniach.

Status gatunku
Gatunek objęty ścisłą ochroną gatunkową. Wymaga ochrony czynnej.

Przygotowała: Wanda Kula